چشمانش را درشت کرد و خیره شد به چشمم و گفت: ویرسا مَنیم! (نمی‌توانم بلند شوم)
نمیتوانم بلند شوم و بروم بیرون گفتم نمی‌دانی مگر بیرون زمستان شده! زمستان و سوز و سرمایش تا مغز استخوان آدم نفوذ می‌کند... الان که موقع برون رفتن نیست، باید بهار بیاید هوا گرمتر شود، خورشید بتابد بعد طبیعت شروع کند به زنده تر شدن و به درمان زخم‌ها آن وقت بر روی ایوان خانه بنشین و چای شیرین بخور و به آواز ترانه ها گوش بده زمستان نامرد است و سوزش رحم ندارد موضوع را اینقدر سخت نکن بروی بیرون که چه بشود بیرون چه خبر است... بعد ساکت شدم نتوانستم چیزی بگویم، می‌دانستم برای یک گیله مرد ویرسا منیم یعنی چی و وقتی یک گیل مرد نتواند به مزرعه اش برود چه غربت و اندوهی وجودش رافرا میگیرد میدانستم دردش دلتنگی های عمیق است...خانه اش آخرین خانه سنتی روستاست که هنوز چراغش روشن و پرچین هایش پا برجاش درش را سه تکه چوب افقی تشکیل میدهد و یک جایی هست که امواج مدرنیته و یا هر چیز دیگه یا هر کوفت دیگری که دارد سنت ها و خرده فرهنگ ها را در خود میبلعد به آن نرسیده وقتی پدر بزرگ ها و مادر بزرگ هایم فوت کردند و خانه ها شان دیوار شد اینجا آخرین جایی بود که دلتنگی هایم در آن کاهش میابد جزیره ای کوچک بود بین اقیانوسی بزرگ... بعد یا دهمه سالهایی افتادم که کنارش سپیدرود میدیدمش که مشغول چراندن گاوهایش بود برایم از خاطرات گذشته و دوست دخترهای سابق میگفت و برخورد شگفت انگیزش با اجنه بعد چنان شکل و شمایل جن ها را برایم توضیح میداد که انگار تصویر یکی از رفقایش را دارد برایم تشریح میکند من چند باری هم یواشکی از او در هنگام توضیح دادن فیلم گرفته بودم، آنقدر تعریف کردنش واقعی بود که به سختی میتوانستم بپذیرم جن وجود ندارد و او با یک جن واقعی روبرو نشده فقط قسمت عجیب داستان این بود که چطور یک موجود سم دار میتواند روی دو پاه تعادلش را حفظ کند...کلی سوال ازش پرسیده بودم و او با حیرت و شگفتی و با جدیتی مثال زدنی بدون اینکه شوخی کند همه جزییات واقعه برخورد با جن را برایم شرح داد و من یقین پیدا کردم که او همچنین ملاقاتی با از ما بهتران داشته است :)
هر روز صبح عادتش بود گاوها و گوساله هایش را بردارد و به کنار سپیدرود ببرد تا بچراندشان و بعد به شالیزارش بیاید با نظمی مثال زندنی مشغول کار شود وقتی از نظم در کار حرف میزنم دقتی این است که هر کاری که انجام میداد با دقت و نظم انجام میداد مرزهای شالیزارش با همه مرزهای شالیزاری که دیده بودم فرق داشت انگار شالیزارش را کسی از بالا با دقت و وسواس قالب ریزی کرده است. چکمه هایش همیشه زیر نور آفتاب برق میزد، راس ساعت مشخصی به مزرعه می آمد و راس ساعت شخصی به خانه میرفت وقت نهارش دقیق بود، تابستان ها راس ساعت هشت و نیم شب پشه بند را بر روی ایوان میزد و به خواب میرفت و صبح ها به محض اینکه خروس میخواند از جا برمیخواست و همراه با همسر مهربانش که خاله جان صدایش میکنیم مشغول رسیدگی به گاوها و مرغها میشدند و روزشان را آغاز می‌کردند...
من عاشق منششان هستم، عاشق سبک زندگیشان عاشق سادگی شان ... زندگی در این گوشه با گوشه های دیگر خیلی فرق دارد نه تجملی است و نه رقابت ها و نا حسادت ها و نه امواج های مزاحم دیگر... او و همسرش دهه ها کنار هم عاشقانه زیستند و عاشقانه زندگی کردند و روزهایشان بین شالیزار رودخانه و خانه گذشت او سالها همنشین طبیعت بود و خب امروز من درک میکنم چقدر برایش سخت است که نتواند بلند شود چقدر برایش سخت است که از شالیزارهایش دور باشد و چقدر برایش سخت است که کنار سپیدرد نرود امشب برایش فیلمهای بهار سپیدرود را پخش کردم از خاطراتم در جنگل ها گفتم و از مردمی که در ارتفاعات زندگی میکنند و آنجا جایی است که پلنگ، خرس، گرگ، شوکا و مرال دارد و آنقدر ارتفاع زیاد است که یک روز برای رسیدن به آنجا باید کوه پیمایی کرد، برایش گفتم که چطور شیر را تبدیل به پنیر میکنند چون نمی توانند نگهش دارند هر چه ارتفاع بیشتر میشود تخصص مردمانش در ساخت پنیر بیشتر است. برایش از حمله گرگ ها به دام ها گفتم که علتش را مردم در این میداندند که پلنگ ها شکار شدند و وقتی تعداد پلنگ ها کم شد تعداد گرگ ها بیشتر شد چون پلنگ ها قلمرو طلب هستند و هیچ گرگی جرعت ندارد وارد قلمر وسیع یک پلنگ شود... من گفتم و او با شگفتی با حرفهایم گوش داد..
میدانم خودش از نسلی است که طبیعت را خیلی بهتر از من و بیشتر از من میشناسد، و میدانم او از آخرین های یک نسل است نسل گیله مردان و گیله زنان سرزمینم نسلی متفاوت است تصور کنید یک زنجیره را با چند هزار حلقه که این حلقه ها همه به هم پیوسته هستند یک سر زنجیر را به قعر تاریخ این سرزمین پیوند دهید همان زمانی که گروه هایی از انسانها کنار هم شروع به ساختن سکونت گاهیی شدند که بعدها ده قریه و یا روستا نامیده شده آن زنجیر با همه پستی ها و بلندی ها درطول تاریخ حلقه ای در حلقه ای دیگر به هم پیوسته بود تا اینکه زمان ما رسید زمانی که انگار این زنجیره با انتهایش رسیده است. 
حالا خب چرا من چنین احساسی دارم ؟
چون در خانه پدر بزرگها و مادر بزرگها زندگی کردم سنت ها را زیستم و فهمش کردم فهمیدم که در طول تاریخ با همه دگرگونی ها در هیچ دوره ای ما اینگونه از گذشته ها نگسسته بودیم، خانه های سنتی مان اینگونه ویران نشده بوده ، لباسهایمان اینگونه متحول نشده بود، زبانمان ، اداب و رسموممان اینگونه فراموش نشده بوده بعد از نسل گیله مردان و گیله زنان فزندانی متولد شدند که منششان خیلی با گذشته فرق میکرد...راستش دگرگونی اجتناب ناپذیر است اما گسستگی یک چیز دیگری است... نمی خواهم این تحول را قضاوت کنم این یک دلتنگی یک احساس شخصی است نسبت به آنچه که داشته ام و اکنون نیست... حق دارم دلتنگ باشم برای گذشته ای که در آن زیسته ام برای زنجیره ای از سنت ها  و اصالت ها که درکش کردم و دلسوزی برای گسستنش...

خواستم کمی بیشتر حالش را بهتر کنم گوشی ام را برداشتم و با ایمو یک تماس تصویری برقرار کردم با همسایه مشترکمان در چولاب استاد پرویز فکر آزاد که  البته ساکن رشت هستند کمی احوال پرسی و خوش و بش کردیم و آقا شعبان تصویری با استاد صحبت کردند به ایشان گفتم ببینید آقا شعبان جه میگویند، نمی دانند زمستان است باید بهار بشود تا آدم برود بیرون دلش باز شود باید گل های آلوچه شکوفه بزند و پرنده ها با عشق بخوانند و جریان عشق حال دل ما را هم بهتر کند و زخمها را ترمیم الان که بیرون رفتن حس حال خوبی ندارد، لحظه ای فکر کردم اینها را دارم خطاب به خودم میگویم مهندس و خانمشان فهیمه خانم با مهربانی با نا گفتگو کردند کمی لبخند به لبان آقاشعبان آمد و این لبخندش خیلی برایم ارزش داشت :)

زمستان  دو سال پیش بود که داشتم میرفتم سپیدرود تا ببینم رودخانه زیر برف چه جلوه ای دارد که دیدم دارد درخت های میوه اش را میتکاند کمکش کردم و این عکس را هم همان روز ازش گرفته بودم

روزگاری که هنوز قهوه خانه مرحوم مشتی اکبر میران نشده بود پیرمردان گیله مرد بر روی نیمکت قهوه خانه مینشستند و چای میخوردند و گپ میزدند گاهی میخزیدم بینشان :)

و آقا شعبان هم گاهی به آنجا می آمد و چای را با لذت میخورد :) (نفر اول سمت راست)

و همراه خاله جان مهربان... سادگی و زیبایی...

پی نوشت ۱:من آنم که با زمانه نسازم، و زمانه با من /بوالحسن خرقانی

پی نوشت ۲:روشن‌تر از خاموشی چراغی ندیدم/بایزید بسطامی

پی نوشت ۳: آنچه میجویی درجست وجوی توست!/مولانا جان

دیشب فیلم سینمایی جزیره شاتر را دیدم، فیلمی با پیچیدگی های فوق العاده، که مخاطب را با کلی پرسش به حال خودش رها می‌کند 

تدی با بازی لئوناردو دیکاپریو به عنوان یک مارشال ایالتی واردیک جزیره می‌شود (جزیره ای که محل نگهداری بیماران خطرناک است) تا به همراه همکارش در روند تحقیقات پیرامون فرار یکی از بیماران خطرناک این جزیره قرار بگیرد..
همه چیز عادی پیش میرود تا اینکه اواسط فیلم متوجه می‌شویم که موضوع از آنچه فکرش را میکردیم پیچیده تر است. داستان حالا خود تدی است، مارشال ایالتی در کار نیست و همه چیز یک ازمایش است که از قبل برنامه ریزی شده. مهمترین سوالی که بیننده با آن مواجهه میشود این است که آیا تدی دیوانه است؟ از زاویه ای دیگر تدی متوجه میشود که این جزیره یک ازمایشگاه بزرگ است و که روش های غیر انسانی مانند شکنجه های قرون وسطی با بیماران رفتار می‌کنند.
اما آن چیزی که باعث اهمیت این فیلم برای من شد هزار تویی است که ذهن مخاطب را درونش می اندازد. به به صورت غیر مستقیم به ما میفهماند که حقیت همشه آن چیزی نیست که ما فکر میکنیم! مرز بین واقعیت و خیال باریک تر از آن چیزی است که می پنداریم، از هر زاویه ای جهان و حقایق هایش متفاوت دیده می‌شود به همین دلیل است که شما در این فیلم در تردید فرو میروید که کدام روایت ب حقیت نزدیک تر است.  ما در ابتدای فیلم روایت را از زوایای دید تدی میبینم که یک مارشال ایالتی است اما در اوسط فیلم روایت ها از زاویه های دیگر دیده می‌شود و معماهای جدیدی به وجود می آید ما همراه تدی به زودی میفهمیم که کمسیربازی هایش یک موضوع نمایشی بوده و محوریت اصلی وقایع نه پیدا کردن بیمار فراری بلکه خود اوست ، همه افراد جزیره در یک نمایش از پیش تعیین شده قرار دارند. حتی تدی بعد ها میفهمد که کمسیر دستیارش هم یک دکتر روانپزشک است همان روانپزشکی که ناپدید شده. این فیلم برایتان پایانی ندارد باید بارها آن را تماشا کنید، شاید هیچ دو نفری از یک زاویه نمی توانند این فیلم را ببیند و حتی شاید بعد از چندن بار دیدنش زاویه های جدید تری در آن کشف کنید و نگاهتا به آن تغییر کند... پرادوکس‌هایی که این فیلم برای ذهن مخاطب به وجود می‌آورد  شاید میخواهد به ما یاد آوری کند ذهن‌ محدودیت‌های جدی در شناخت دارد.

 پیشنهاد میکنم این فیلم را ببینید

برخی از دیالوگ‌های فیلم:

‌و او (نخستین انسانی که درختی را در آغوش گرفت) همان انسانی بود که نُخستین بار وارد جَنگل شُد، هَمان انسانی بود کِه چون درَخت ایستاد، همان اِنسانی که نخستین بار ایستاد و نُخستین بار خطا کرد... و ریشه.ها هرگز فراموش نمی‌کنند نخستین انسانی را که ایستاد... و آن صبح مه آلود بود مهِ در آگاهی جنگل را به آغوش می‌کشید

و طَبیعت در ابتدای تکامل با احتیاط می‌رویید
و چون بنفشه رویید
دخترکی نبود بنفشه بچیند
و میلیون‌ها سال
بَنفشه‌ها بَرای نَچیده شُدن روُییدند
و دَرختان برای نبریده شدن
آن روُز آهوان انسان را دیدند
که راست ایستاد
و شیران از بیم ایستادن او غریدند
و پلنگان از او گریختند
و روُبه‌هان موزیانه بر تنهاییش در آن جَنگل نگریستند
و بُلبلان آن صُبحگاه برایش
همچوُن میلیون‌ها سال بعد آواز خواندن
و از آن روز درختان نام انسان را بر دَفتر خاطراتِ بَرگهایشان اَفزودند
با جوُهر قرمز رنگ
هر پاییز نامش را تکرار کردند
و او در طبیعت خطا کار ترین بود....
همه خاطراتِ چَند میلیون ساله یک جَنگل
با خط خوش
بر روی برگهای درختانش نوشته شده
و درختان هر پاییز می‌نویسند زیر باران خاطراتی را
که نخستین‌ها را به خاطر می‌آورد...
نخُستین گام‌ها
نُخستین آغازها
نُخستین پرواز ها
و بَرگها هر پاییز رنگین میشوند
از مرور خاطرات چند میلیون سالهِ یک جنگل
که بر چَهره هاشان نوشته شده
و ریشه ها به یاد می آورد نخستین انسان را
که چون درخت ایستاد
نُخستین انسانی را که خَطا کرد
نُخستین انسانی را که نوازش کرد
نُخستین انسانی را که بُوسید
نُخستین انسانی را که درختی را در آغوش گرفت
به درختی عشق ورزید
و در سطری دگر..
نُخستین انسانی که تبر برداشت
نخستین انسانی که آتش بر افروخت
نُخستین انسانی که شلیک کرد
نُخستین انسانی که جنگیید
نُخستین انسانی که درید
و در سطری دگر...
نُخستین انسانی که به آینده اندیشید
نُخستین انسانی که صُلح کرد
نُخستین انسانی که درخت کاشت
نُخستین انسانی که عاشق درختها شد
و نام او به رنگ سبز نوشته بود بر برگی طلایی ...
و من به امتداد نخستین انسانی می‌اندیشم که درخت کاشت...
و عاشقانه دوست میداشت...
و شاید او در عشق ب طبیعت نخُستن بود...

#رودخانه_تبار

پی نوشت 1: عکس را استاد و همکار مهربانم دکتر سعید نوری نشاط در آبشار زیبای آلوبن در دل جنگلهای هیرکانی گرفت، آن روز بعد از چندین ساعت پیاده روی به این بهشت بی نظیر رسیدم

پی نوشت 2: ابنجایی که در عکس ایستاده‌ام ابتدای یک رودخانه است...در پایین دست این جویبار تبدیل به رودخانه فریرود می‌شود و سپس در نزدیکی امامزداه هاشم به زیلکی رود پیوسته و به سپیدرود می‌ریزد

 پی نوشت ۳ : 

‏نزديك٣ميلياردو٨٠٠مليون سال پيش در سياره زمين مولگولهاى معينى با هم تلفيق شدند و تركيبات عظيم و پيچيده اى رابوجود آوردند كه موجودات زنده(organisms)نام گرفتند،سرگذشت اين موجودات زيست شناسى خوانده شد/ کتاب انسان خردمند

پی نوشت ۴:

ذهن هنگامی که چیزی ناخوشایند را تجربه می‌کند، خواهان خلاصی از آزردگی می‌شود؛ هنگامی که چیزی خوشایند را تجربه می‌کند، خواهان آنست که خشنودی‌اش پایدار بماند و شدت یاید. از این رو ذهن همواره ناخشنود و بی‌قرار است./همون کتاب انسان خردمند

پی نوشت۵: 

این اوج مصیبت انسان عصر ماست؛ له کردن آنهایی که نمی‌فهمیمشان ...
فهم خود را اوج فهم جهان دانستن./فردا شکل امروز نیست/نادر ابراهیمی

‌ قبل از بهار بیدار شدن مرگ است
برای گل‌هایی که بهار شکوفه می‌دهند
می‌دانی تاوان بیداری در زمستان  چیست؟
یخ بستن...پژمردن...یا مردن!
بادهای گرم  زمستان
فریب می‌دهند گل‌هارا
و زمانی که غنچه‌هاشان باز میشود
آنها را مُفت به سوز زمستان می‌فروشند
به شلاق های باد سرد
به دانه های سرد برف
به بلورهای تیز یخ !
آری
این است تاوان بیداری در زمستان
ای شقایق های کوهستان
ای بنفشه‌های کنار جاده
ای یاس‌هایی که عطرتان از خاطرم نمی‌رود
بخوابید تا بهار
زمستان؛ بیدار شدن٬ غنچه دادن٬  شکفتن
تاوانش پژمردن است

#رودخانه_تبا

 پی نوشت ۱: پی نوشت ندارد !